Zatrzymanie prawa jazdy – za co można je stracić w 2024 roku?

Kierowcy, którzy dopuszczają się wykroczeń drogowych, mogą spotkać się z zatrzymaniem prawa jazdy najczęściej przez policję. W jakich przypadkach można stracić prawo jazdy? Przede wszystkim określają je prawo o ruchu drogowym oraz ustawa o kierujących pojazdami. W poniższym artykule przeanalizujemy najczęstsze przyczyny zatrzymania prawa jazdy i konsekwencje w 2024 roku. 

Zatrzymanie prawa jazdy, utrata prawa jazdy a cofnięcie uprawnień w 2024 roku — czym się różnią?

Zatrzymanie prawa jazdy często jest mylone z innymi środkami karnymi nakładanymi na kierowców, takimi jak cofnięcie uprawnień czy zakaz prowadzenia pojazdów. Do zatrzymania prawa jazdy dochodzi wówczas, gdy np. upłynął termin ważności prawa jazdy lub w przypadku uzasadnionego podejrzenia, że kontrolowany kierowca dopuścił się wykroczenia/przestępstwa, za które w świetle przepisów grozi sądowy zakaz prowadzenia pojazdów mechanicznych. 

Gdy nastąpi naruszenie przepisów ruchu drogowego, jazda pod wpływem alkoholu lub środka działającego podobnie do alkoholu, przekroczenie prędkości o ponad 50 km/h w terenie zabudowanym, popełnione zostanie przestępstwo bądź wykroczenie drogowe, policjant przekazuje informację do starostwa, do prokuratury lub sądu, który decyduje o prawnym elektronicznym zatrzymaniu dokumentu. 

Cofnięcie uprawnień jest z kolei wynikiem działania podjętego przez starostę. Najczęstszym przypadkiem cofnięcia uprawnień do kierowania pojazdów dochodzi w sytuacji kiedy po uprawomocnieniu się wyroku sądu w sprawie kierowcy wobec którego został orzeczony zakaz prowadzenia pojazdów, do starosty trafia odpis takiego wyroku i dochodzi do wydania decyzji o cofnięciu uprawnień na okres trwania zakazu orzeczonego przez sąd. Utrata uprawnień, zakaz prowadzenia pojazdów i inne kary ograniczające prawo do kierowania pojazdami mechanicznymi zostały szczegółowo opisane w artykule zatrzymania prawa jazdy a cofnięcie uprawnień. 

Zatrzymanie prawa jazdy — art. 86b kodeksu wykroczeń

Jest to nowy przepis, który wszedł w życie z porządkiem 2022 roku. Ten kto nie ustąpi pierwszeństwa pieszemu, wyprzedzi inny pojazd na przejściu dla pieszych lub tuż przed przejściem dla pieszych, ominie inny pojazd jadący w tym samym kierunku, który zatrzymał się celem ustąpienia pierwszeństwa pieszemu, itd. to oprócz kary grzywny nie niższej niż 1500 złotych może stracić prawo jazdy od 6 miesięcy do 3 lat jeżeli spowodował zagrożenie dla pieszego.

Zatrzymanie prawa jazdy za alkohol

Jedną z najczęstszych przyczyn zatrzymania prawa jazdy jest prowadzenie pojazdu po spożyciu alkoholu. To, czy prawo jazdy zostanie zatrzymane za jazdę po alkoholu, zależy od kilku czynników. Przede wszystkim jest to stężenie alkoholu we krwi lub w wydychanym powietrzu. W tym wypadku rozróżnia się stan po spożyciu alkoholu oraz stan nietrzeźwości, za który grożą bardziej surowe konsekwencje niż w przypadku stanu po spożyciu. 

Prawo jazdy elektronicznie na miejscu zdarzenia zatrzymuje policjant. Sytuacja taka ma miejsce wtedy, gdy zawartość alkoholu w chwili zatrzymania przekroczyła dopuszczalny limit tj. 0.10 mg/dm3 lub 0,2 % w wydychanym powietrzu. O tym, czy prawo jazdy zostanie ostatecznie zatrzymane po jeździe w stanie nietrzeźwości, decyduje jednak sąd lub prokuratura, do których to policjant kieruje informację o elektronicznym zatrzymaniu prawa jazdy. Od decyzji tej można się odwołać poprzez złożenie odpowiednio umotywowanego zażalenia. Przeczytaj więcej o zatrzymaniu prawa jazdy za alkohol. 

Zatrzymanie prawa jazdy po kolizji drogowej

Sprawcy kolizji, gdy zachodzi podejrzenie, że ich zachowanie spowodowało rażące naruszenia bezpieczeństwa ruchu drogowego, również narażeni się na tę formę kary. Funkcjonariusz policji ma wówczas prawo do zatrzymania prawa jazdy sprawcy. Kierowca otrzymuje jednak od policjanta dokument (pokwitowanie zatrzymania prawa jazdy), który umożliwia mu prowadzenie pojazdów przez określony czas, co do zasady 7 dni. Ostateczna decyzja o zakazie prowadzenia pojazdów, zatrzymaniu prawa jazdy po spowodowaniu kolizji, należy jednak do sądu lub prokuratury. 

Zatrzymanie prawa jazdy po wypadku

Analogiczna sytuacja ma miejsce, gdy kierowca jest sprawcą wypadku. Jeśli wobec kierującego pojazdem wystąpi podejrzenia, że jego zachowanie było rażącym naruszeniem przepisów ruchu drogowego w wyniku, którego inny uczestnik wypadku doznał obrażeń powyżej 7 dni, policja ma prawo zatrzymać prawo jazdy. O tym, co zrobić w takiej sytuacji, przeczytasz w artykule zatrzymanie prawa jazdy po wypadku. 

Zatrzymanie prawa jazdy za narkotyki

Jeśli kierujący pojazdem znajduje się w stanie po zażyciu środka, działającego podobnie do alkoholu, również musi liczyć się z możliwością utraty prawa jazdy. Procedura jest tutaj bardzo podobna jak w przypadku jazdy po alkoholu. Pokwitowanie wydane przez policjanta w chwili zatrzymania dokumentu nie uprawnia kierowcy do dalszej jazdy, jak ma to miejsce w innych sytuacjach np. w przypadku zabrania prawa jazdy za wypadek drogowy. W zależności od okoliczności sąd może orzec zakaz prowadzenia pojazdów lub prawo jazdy może zostać zwrócone do kierującego pojazdem. Chcesz zwiększyć swoje szanse na odzyskanie prawa jazdy w razie jazdy po narkotykach? Przeczytaj: zatrzymanie prawa jazdy za narkotyki.  

Zatrzymanie prawa jazdy za tachograf w 2024 roku

W przypadku kierowców zawodowych najczęstszą przyczyną zatrzymania prawa jazdy jest ingerencja w pracę tachografu. Kierowca, który nie przestrzega godzin pracy lub dopuści się manipulacji w sprzęcie monitorującym, może zostać w świetle nowych przepisów pozbawiony dokumentu nawet na 3 miesiące. Dotyczy to nie tylko pojazdu niewyposażonego w tachograf. Karze podlega na przykład wyłączenie tachografu, pobieranie nielegalnego oprogramowania czy korzystanie z nieswojej karty lub wykresówek. 

Niedopuszczalne jest również posiadanie więcej niż jednej karty kierowcy i wykresówki. Gdy jakakolwiek z tych praktyk zostanie wykryta podczas kontroli drogowej, prawo jazdy może zostać zatrzymane, a kierowcy otrzyma pokwitowanie zatrzymania prawa jazdy, czyli dokumentu uprawniającego go do kierowania pojazdem wyłącznie przez 24 godziny.

Zatrzymanie prawa jazdy na 3 miesiące

Wyróżnia się trzy wykroczenia określone prawnie jako karane zatrzymaniem prawa jazdy na 3 miesiące. Oprócz opisanych powyżej sytuacji, gdy dochodzi do prowadzenia pojazdu np. niewyposażonego w tachograf, prawo jazdy może zostać zatrzymane na 3 miesiące jeszcze w dwóch sytuacjach, które stanowią wykroczenie przeciwko bezpieczeństwu w ruchu drogowym. 

Są to przekroczenie ograniczenia prędkości o ponad 50 km/h w obszarze zabudowanym lub przewożenie w pojeździe o ponad dwie osoby więcej, niż jest to dozwolone w dowodzie rejestracyjnym i wynika to z konstrukcyjnego przeznaczenia pojazdu. Policjant ma więc prawo zatrzymać wydane w prawo jazdy na 3 miesiące, gdy w 5-osobowym samochodzie, łącznie z kierowcą przebywa 8 osób. Najczęściej jednak ma to miejsce w przypadku przekroczenia dopuszczalnej prędkości o więcej niż o 50 kilometrów w obszarze zabudowanym. 

Zatrzymanie prawa jazdy lub zakaz prowadzenia pojazdów może być bardzo dotkliwą karą dla kierowcy, która zostaje nałożona za naruszenie przepisów ruchu drogowego lub uzasadnionego podejrzenia ich naruszenia. Zazwyczaj jednak można odwołać się od tej decyzji i spróbować je odzyskać. Jednakże warto do tego dobrze się przygotować, aby maksymalnie zwiększyć swoje szanse. Pomóc w tym może doświadczony prawnik, którzy specjalizują się sprawach drogowych. Zatem jeśli chcesz otrzymać poradę prawną w Twojej sprawie lub skorzystać z pomocy prawnej adwokata skontaktuj się z nami.

Aktualizacja artykułu 1 stycznia 2024 roku