Nowe mandaty i wyższe kary – jak zmieniają się przepisy w 2022 roku?

Z początkiem 2022 roku wchodzą nowe przepisy drogowe, dotyczące mandatów i punktów karnych nakładane za naruszenia przepisów ruchu drogowego. O zmianach tych jest głośno w mediach, ponieważ kierowcy będą musieli przywyknąć do wysokich kar oraz rewolucji w systemie ich naliczania. Jakie nowe mandaty będą obowiązywać będą od 1 stycznia 2022 roku? O czym jeszcze powinni wiedzieć kierowcy? Ważne! O ile nowe grzywny za mandaty wchodzą w życie z dniem 1 stycznia 2022 roku to większość nowych punktów karnych ma planowo wejść w życie z dniem 17 września 2022 roku.

Nowe maksymalne mandaty od 2022 roku, wyższe grzywny w sądzie oraz nowy taryfikator mandatów

Jedną z podstawowych zmian będzie zwiększenie maksymalnej kwoty mandatu za jedno wykroczenie oraz za zbieg wykroczeń, jaki może zostać wystawiony podczas jednej kontroli:

  • maksymalny mandat za 1 wykroczenie – 5000 zł 15 punktów karnych, było 500 zł i 10 punktów
  • maksymalny mandat za zbieg wykroczeń – 6000 zł, było 1000 zł
  • maksymalna grzywna nakładana przez sąd – 30000 zł, było 5000 zł

Ponadto ustawodawca wprowadza dla każdego wykroczenia minimum, jakie funkcjonariusz jest zobligowany nałożyć w ramach grzywny, nie wskazując kwoty maksymalnej – jest nią zawsze maksymalna kwota mandatu za jedno wykroczenie bądź za zbieg wykroczeń.

Jakie będą nowe mandaty za przekroczenie dopuszczalnej prędkości?

Kwestia wysokości mandatów za przekroczenie dozwolonej prędkości o 30 km/h lub więcej była dyskutowana najszerzej, ponieważ planowane wstępnie podwyżki były bardzo kontrowersyjne. Ostatecznie ustalono mniej drastyczne, aczkolwiek nadal bardzo wysokie kary:

  • przekroczenie prędkości od 31 do 40 km/h – minimum 800 zł i 10 punktów karnych, było 200-300 zł i 6 punktów
  • przekroczenie prędkości od 41 do 50 km/h – minimum 800 złotych i 13 punktów karnych, było od 300 do 400 złotych i 8 punktów
  • przekroczenie prędkości powyżej 51 km/h - minimum 800 złotych i 15 punktów karnych, było od 400 do 500 złotych i 10 punktów

Wyższe kary za nieustąpienie pierwszeństwa pieszemu oraz wyprzedzanie na pasach

1 czerwca 2021 roku weszły w życie przepisy, zobowiązujące kierowców do ustąpienia pierwszeństwa pieszemu, który zbliża się do pasów z zamiarem przejścia przez ulicę. W nowych przepisach zostaną zmienione kary dla kierowców, którzy w obrębie przejść dla pieszych zachowują się nieprawidłowo:

  • nieustąpienie pierwszeństwa pieszemu na pasach oraz niepełnosprawnemu pieszemu poza pasami – minimum 1500 zł i 15 punktów karnych, było 350 zł i 10 punktów
  • wyprzedzanie na pasach – minimum 1500 zł i 15 punktów karnych, było 200 zł i 10 punktów
  • omijanie pojazdu, który zatrzymał się przed pasami, by ustąpić pierwszeństwa pieszym – minimum 1500 zł i 15 punktów karnych, było 500 zł i 10 punktów
  • jazda wzdłuż po pasach lub po chodniku – minimum 1500 zł i 6 punktów karnych, było 250 zł bez punktów

Dodatkowo, za powyższe wykroczenia, jak sprawa trafi do sądu, może zostać orzeczony zakaz prowadzenia pojazdów mechanicznych od 6 miesięcy do 3 lat

Nowe kary za prowadzenie pojazdów po spożyciu alkoholu

Nowe, wyższe kary wymierzone są także w kierowców, którzy prowadzą pojazd po spożyciu alkoholu lub innych środków odurzających (art. 87 kodeksu wykroczeń):

  • jazda po alkoholu lub jazda po narkotykach pojazdem mechanicznym – minimum 2500 zł lub areszt i 15 punktów karnych oraz zakaz prowadzenia pojazdów od 6 miesięcy do 3 lat, było od 50 do 5000 zł lub areszt i 10 punktów, zakaz pozostaje ten sam
  • jazda po alkoholu lub innym środku odurzającym pojazdem inny niż mechaniczny – minimum 1000 zł, było 500 zł i zakaz prowadzenia pojazdu innym niż mechaniczny na okres od 6 miesięcy do 3 lat

Wyższe mandaty za kierowanie pojazdem bez uprawnień osób, które ich nigdy nie podsiadały lub osób którym zostało zatrzymane prawo jazdy

Zmiany w prawie mają dotknąć także osoby, które nigdy nie posiadały uprawnień do kierowania pojazdami mechanicznymi lub którym zostało zatrzymane prawo jazdy i mimo to decydują się na prowadzenie pojazdu

Nieprawidłowy przejazd przez skrzyżowanie – wyższe mandaty za łamanie przepisów

Ustawodawca wziął także pod lupę nieprawidłowe zachowania kierowców w obrębie skrzyżowania, które prowadzą do większych korków, chaosu, a niekiedy niestety także poważnych wypadków. W związku z tym podwyższono kary za nieustąpienie pierwszeństwa na skrzyżowaniu oraz wjazd na nie, gdy nie ma możliwości jego opuszczenia:

  • nieustąpienie pierwszeństwa na skrzyżowaniu – minimum 1500 zł i punkty karne uzależnione od kwalifikacji czynu, było od 20 do 500 zł i punkty uzależnione od kwalifikacji czynu
  • wjazd na skrzyżowanie, gdy nie ma możliwości zjazdu – minimum 1500 zł i 2 punkty, było 300 zł i 2 punkty

Ponadto kierowcy muszą pamiętać, że prowadzone są kontrole drogowe z wykorzystaniem dronów – operatorzy dronów współpracują w tym przypadku z patrolami, a same kontrole dotyczą przede wszystkim przejazdu na czerwonym świetle i nieustępowanie pierwszeństwa pieszym.

Wyższy mandat za nieprawidłowe zachowanie w obrębie przejazdu kolejowego

Przejazd kolejowy to miejsce, w obrębie którego należy zachować szczególną ostrożność. Nowe przepisy mają zwiększyć bezpieczeństwo:

  • wjazd na przejazd kolejowy, gdy za torami nie ma możliwości kontynuacji jazdy – minimum 2000 zł i 10 punktów, było 300 zł i 4 punkty
  • omijanie zapór podczas ich podnoszenia bądź opuszczania – minimum 2000 zł i 10 punktów, było 300 zł i 4 punkty

Wyższe kary za niewskazanie osoby, której właściciel powierzył pojazd w określonym czasie

Wystawienie mandatu na podstawie zdjęcia z fotoradaru wiąże się z koniecznością zidentyfikowania kierowcy, który popełnił wykroczenie. Zdjęcia z fotoradarów nie zawsze są na tyle wyraźne, by móc na ich podstawie udowodnić, kto popełnił wykroczenie, dlatego o przedstawienie kierującego pojazdem w chwili popełnienia wykroczenia proszony jest właściciel pojazdu, na żądanie uprawnionego organu. Ma on prawo odmówić wskazania takiej osoby, przyjmując na siebie grzywnę bez punktów karnych. Sporadycznie – w przypadku rażących wykroczeń – sprawy kierowane są do sądu. Nowe przepisy mają zmobilizować właścicieli pojazdów do wskazania osoby kierującej:

  • niewskazanie osoby kierującej pojazdem, która popełniła wykroczenie – grzywna do 8000 zł, było do 500 zł, dalej bez punktów karnych

Wyższe mandaty za inne wykroczenia drogowe

Wyższe kary od 1 stycznia 2022 roku będą dotyczyć także innego rodzaju naruszenie przepisów ruchu drogowego:

  • spowodowanie kolizji – minimum 1500 zł i 6 punktów karnych, było 500 zł, 6 punktów zostaje, dodatkowo jak sprawa trafi do sądu to możliwy jest zakaz prowadzenia pojazdów od 6 miesięcy do 3 lat
  • złamanie zakazu wyprzedzania – minimum 1000 zł i 8 punktów karnych, było 300 zł i 5 punktów 
  • niestosowanie się do sygnalizacji świetlnej bądź poleceń osoby kierującej ruchem – minimum 3500 zł i 8 punktów karnych, było od 300 do 500 zł i od 2 do 6 punktów, w zależności od kwalifikacji czynu

Duże zmiany w systemie naliczania punktów karnych oraz kwestia uregulowania mandatu

Zmiany w przepisach ruchu drogowego to duża rewolucja – nie tylko ze względu na dużo wyższe kary, ale także na nowy system ich naliczania. Wprowadzono bowiem podwójne kary dla osób, które w przeciągu 2 lat od popełnienia pierwszego wykroczenia, powtórzyły to samo wykroczenie – w tym przypadku kierowca zapłaci podwójną stawkę. Wydłużono także okres przedawniania się punktów karnych z 1 roku do 2 lat. Ponadto okres ten liczy się od dnia uiszczenia opłaty za mandat, a nie jak dotychczas od daty wystawienia mandatu. Toteż dopiero po dwóch latach od zapłaty mandatu karnego nastąpi usunięcie punktów. Dopuszczalna, pula punktów karnych nie zmienia się – kierowcy, którzy posiadają prawo jazdy krócej niż 1 rok mogą ich mieć na koncie 20, pozostali 24.

Ponadto nowe przepisy umożliwiają firmom ubezpieczeniowym uzależnienie stawki OC od posiadanych punktów karnych lub ich braku. Będą one miały dostęp do danych dotyczących punktów, które zobowiązane są usunąć z bazy po wyliczeniu składki OC dla danego kierowcy.

Nowe mandaty i wyższe kary – pomoc prawna

Jeśli masz wątpliwości co do słuszności decyzji o nałożeniu na Ciebie mandatu karnego lub nie zgadzasz się z wysokością kary za popełnione wykroczenie skontaktuj się z nami.


Data publikacji: 29.12.2021