Nielegalne blokady na koła 

W ostatnim czasie wzrosła liczba incydentów związanych z blokadą kół w samochodach przez prywatne podmioty (np. firmy wynajmowane przez wspólnoty lub spółdzielnie mieszkaniowe). Dlatego konieczne stało się przeanalizowanie kto dysponuje możliwością zakładania blokad na koła samochodowe oraz jakie środki prawne mają kierowcy, w przypadku znalezienia się w sytuacji założenia blokad.

Nielegalne blokady na koła kto posiada uprawnienia do ich zakładania 

Należy wyraźnie podkreślić, iż wprost wskazane w przepisach uprawnienia do zakładania urządzeń do blokowania kół posiadają wyłącznie podmioty takie jak Policja lub straż miejska (gminna). Każdy inny podmiot dokonujący czynności, jaką jest blokada kół działa bez wyraźnej podstawy prawnej. 

Prywatne podmioty nie mają żadnych uprawnień przyznanych wprost przez przepisy do zakładania blokad na koła w miejscu powszechnie dostępnym, przez które należy rozumieć przede wszystkim drogę publiczną lub teren położony przy niej.

Zagadnienie to było omawiane w odpowiedzi na jedną z interpelacji poselskich, w której stwierdzono co następuje:

„Warto zaznaczyć, iż parking zlokalizowany w obrębie takiej drogi jest uznawany jako miejsce ogólnodostępne, z którego może korzystać każdy uczestnik ruchu drogowego. Właściciele nieruchomości położonych z pobliżu takiego parkingu (np. spółdzielnie mieszkaniowe, stacje benzynowe) czy osoby lub podmioty przez nich najęte nie mogą dysponować miejscami parkingowymi i ograniczać do nich dostępu. Dotyczy to także działania polegającego na blokowaniu kół pojazdów należących do osób korzystających z takich miejsc. A więc nawet jeśli samochód został zaparkowany w miejscu, gdzie jest to zakazane, to i tak prywatny podmiot nie ma uprawnienia do zablokowania kół naszego pojazdu.

Natomiast w sytuacji zaparkowania pojazdu na prywatnej nieruchomości, gdzie postój jest zakazany, prywatnemu podmiotowi przysługują środki ochrony posesoryjnej (art. 344 k.c.), roszczenie negatoryjne (art.  222 § 2 k.c) oraz tzw. samopomoc uregulowana w art. 343 § 2 k.c.. W ramach niniejszych uprawnień prywatny podmiot może np. usunąć nasz pojazd ze swojej nieruchomości na nasz koszt. W takiej sytuacji, postępowanie prywatnego podmiotu byłoby jak najbardziej zgodne z literą prawa. Jednakże również w tym przypadku prywatny podmiot nie ma uprawnień do zakładania urządzań blokujących koła, nawet w sytuacji wcześniejszego uprzedzenia kierowcy o możliwości założenia blokady w formie ogłoszenia zamieszczonego przy wjeździe na teren posesji.”

Źródło: http://www.sejm.gov.pl/sejm7.nsf/InterpelacjaTresc.xsp?key=5D757518

W tym miejscu warto zaznaczyć, iż prywatnym podmiotom, bezsprzecznie może przysługiwać prawo żądania od kierowców wynagrodzenia za parkowanie pojazdów na ich terenie, jednakże niedopuszczalna jest formę dochodzenia takiego wynagrodzenia poprzez przymus. Zakładanie blokady przez prywatne podmioty i domaganie się zapłaty określonej sumy pieniężnej za jej zdjęcie jest nieprzewidzianym przez powszechnie obowiązujące przepisy prawa środkiem przymusu, który ma wymóc na kierowcach określone zachowanie tj. zapłatę odpowiedniej sumy pieniężnej. Takie działanie prywatnych podmiotów jest sprzeczne z przepisami prawa, ponieważ przymus w szeroko rozumianym tego słowa znaczeniu, mogą stosować wyłącznie organy wskazane przez ustawodawcę.

Nielegalne blokady na koła uprawnienia kierowców 

Założenie nielegalnej blokady na koła może być potraktowane m.in. jako naruszenie posiadania (cytowany art. 344 k.c.). W takim przypadku możemy w drodze postępowania sądowego domagać się odszkodowania za takie naruszenie.

W drugiej sytuacji nałożenie blokady może być potraktowane jako przestępstwo, bądź w większości przypadków jako wykroczenie w postaci uczynienia rzeczy (czasowo) niezdatną do użytku.

Niestety, istnieje dość duże prawdopodobieństwo, że nawet gdybyśmy złożyli odpowiedni wniosek o wszczęcie postępowania karnego to organy je prowadzące umorzą je z uwagi na np. znikomą społeczną szkodliwość czynu lub uznają, iż zachowanie sprawcy nie wypełniało przedmiotowych znamion czynu.

Dlatego, pewniejszym środkiem dochodzenia swoich praw wydaje się być powództwo o zapłatę odszkodowania za naruszenie naszego posiadania wytoczone w trybie postępowania cywilnego lub za szkodę poniesioną np. w związku z koniecznością wynajęcia taksówki lub pojazdu zastępczego. Jednakże skorzystanie z niniejszego rozwiązania, również nie zawsze gwarantuje osiągnięcie zamierzonego rezultatu, ponieważ w każdym przypadku indywidualne okoliczności sprawy mogą być przedmiotem odmiennej oceny sądu orzekającego w danej sprawie.

Kolejną możliwością (niezależną od dwóch wyżej przedstawionych) pozostaje żądanie zdjęcia blokady, podpisanie odpowiedniego zobowiązania, że zapłacimy wymaganą należność i czekanie, aż prywatny podmiot wytoczy powództwo o zapłatę. Wtedy istnieje szansa na to, że sąd oddali powództwo z uwagi na formę w której powód dochodził od nas zapłaty należności (tj. przez użycie przymusu, patrz wyżej).

Jednakże i tak zasadniczo najskuteczniejszym rozwiązaniem w sytuacji założenia na nasz pojazd nielegalnej blokady jest kontakt z policją, aby ta nakazała prywatnemu podmiotowi zdjęcie nielegalnej blokady na koła. W razie ewentualnych dalszych problemów zawsze możesz otrzymać poradę prawną w Twojej sprawie lub skorzystać z pomocy prawnej. 

Źródło obrazu: Wikipedia. Licencja: GDFL